Μια ψαροπούλα είναι αραγμένη,
μπρος στ’ ακρογιάλι τον Ζέππο περιμένει.

Καπετάν Ανδρέα Ζέππο, χαίρομαι όταν σε βλέπω.
Χαίρομαι όταν σε βλέπω, καπετάν Ανδρέα Ζέππο.

Όλοι καλάρουνε μα δε πιάνουν ψάρια.
Καλάρ’ ο Ζέππος και πιάνει καλαμάρια.

Έγια μόλα έγια λέσα, έχει ο σάκος ψάρια μέσα.
Έχει ο σάκος ψάρια μέσα, έγια μόλα έγια λέσα.

Μέσα το τσούρμο του είν’ όλοι ιππότες.
Έξ’ είν’ απ’ την Κούλουρη κι έξ’ Αϊβαλιώτες.

Καπετάν Ανδρέα Ζέππο, χαίρομαι όταν σε βλέπω.
χαίρομαι όταν σε βλέπω, καπετάν Ανδρέα Ζέππο.

Έγια μόλα έγια λέσα, έμπα στη βαρκούλα μέσα.
Έμπα στη βαρκούλα μέσα, έγια μόλα έγια λέσα.

Ο Ανδρέας Ζέππος γεννιέται στις 10 Φεβρουαρίου 1914 στο Αϊβαλί και ζει έντονα τις πρώτες στιγμές του δύσκολου παιδικού του βίου. Η μητέρα του, κυρά Παρασκευή, και ο μικρός Ανδρέας καταφεύγουν σε ένα σπίτι με μποστάνι όταν οι Τούρκοι καταλαμβάνουν το μαγαζί του πατέρα του, Στράτου. Ο Ανδρέας ξεκινά να μαθαίνει το επάγγελμα του ψαρά μέσα στο καΐκι «Ταξιάρχης», όπου ο καπετάν Στέλιος του μεταδίδει τις γνώσεις του και του δείχνει το δρόμο της ζωής.

Ο καπετάν Στέλιος διδάσκει τον Ανδρέα να ψαρεύει με επιδεξιότητα και να μετατρέπει το πρώτο του μερτικό σε γνήσιο επίτευγμα. Ο νεαρός άντρας νιώθει υπερήφανος όταν κερδίζει χρήματα, τα οποία δεν τα ξοδεύει για τον εαυτό του αλλά τα προσφέρει στη μάνα του. Ο Ανδρέας δείχνει ήδη τη μεγάλη του καρδιά και την αγάπη του για τους ανθρώπους γύρω του.

Ο καπετάν Στέλιος αναγνωρίζει την αξία της συνεργασίας και οδηγεί τον Ανδρέα σε νέες περιπέτειες. Μαζί, ανακαλύπτουν τα νερά της Αίγινας, νοικιάζουν ένα παλιό σπιτάκι και δημιουργούν μια μικρή, αλλά δυνατή οικογένεια ψαράδων. Ο Ανδρέας βγαίνει στο κέντρο της δράσης, μεταφέρει με ενέργεια την παράδοση του ψαρέματος και τη μετατρέπει σε ένα παράδειγμα αφοσίωσης και εργατικότητας.

Το 1941, όταν οι Γερμανοί βομβάρδισαν τον Πειραιά, πολλοί κάτοικοι αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους και να βρουν καταφύγιο στην Αθήνα. Αρκετοί ηλικιωμένοι έμειναν στο Φάληρο, μην αντέχοντας άλλο την κούραση της διαδρομής. Ο καπετάν Ανδρέας, με τη γενναιοδωρία που τον χαρακτήριζε, πρόσφερε αλεύρι στον φούρνο από τα αποθέματά του, ώστε να μοιραστεί ψωμί στους πεινασμένους. Επιπλέον, το καΐκι του συγκέντρωσε τα μεγάλα ψάρια που είχαν σκοτωθεί από τις εκρήξεις και αντί να τα πουλήσει, τα έβρασε και τα μοίρασε ως συσσίτιο.

Μετά την Κατοχή, ο Ανδρέας ανανεώνει τη ζωή του και αναλαμβάνει νέες προκλήσεις. Αγοράζει ένα δυνατό τρεχαντήρι που του επιτρέπει να ψαρεύει βαθύτερα και να φέρνει περισσότερα ψάρια, ενισχύοντας τη θέση του ως κορυφαίος ψαράς της περιοχής. Παρά τις δυσκολίες που του επιβάλλει η μοίρα, δεν σταματά να βοηθά τους συνανθρώπους του και να δίνει το παράδειγμά του μέσα από τις πράξεις του.

Η εκβιομηχάνιση και η αστικοποίηση οδήγησαν στη μόλυνση των υδάτων του Φαλήρου, καθιστώντας το ψάρεμα αδύνατο. Ο καπετάνιος, πλέον, επέστρεψε στο Τουρκολίμανο, όπου το ψάρεμα ήταν πιο δύσκολο και λιγότερο επικερδές. Αναγκάστηκε να μειώσει το πλήρωμά του σε δύο-τρία άτομα, ενώ ο ίδιος, καταβεβλημένος και αλκοολικός, δυσκολευόταν να συνεχίσει.

Από Ψαράς, Μανάβης

Περί το 1955, συνειδητοποιώντας ότι το ψάρεμα δεν του εξασφάλιζε πλέον τα προς το ζην, αποφάσισε να ασχοληθεί με την πώληση ψαριών. Αντί να γυρνά στις γειτονιές, προμήθευε ταβέρνες και εστιατόρια. Ωστόσο, οι επαγγελματίες της εστίασης δεν πλήρωναν στην ώρα τους, αφήνοντάς τον χωρίς εισόδημα. Καθώς τα χρόνια περνούσαν, η δύναμή του λιγόστευε, και κατέληξε να πουλά ψάρια έξω από τον σταθμό του ηλεκτρικού στο Φάληρο. Παράλληλα, ψάρευε χταπόδια, πουλώντας τα την επόμενη μέρα, πάντα με τη χαρακτηριστική ταμπέλα: «Ψάρια απ’ τον καπετάν Ανδρέα Ζέππο».

Οικονομικά Προβλήματα και Τραγική Κατάληξη

Τα οικονομικά του προβλήματα συνεχίστηκαν, αναγκάζοντας τη σύζυγό του, την κυρά Κατίνα, να δουλεύει ως οικιακή βοηθός. Εκείνη, τυχαία, προσελήφθη από τη Φανή, σύζυγο του λογοτέχνη Κώστα Σούκα, ο οποίος, μαζί με τη φιλολογική του συντροφιά, αναγνώρισε και τίμησε τον καπετάνιο για την προσφορά του στην Κατοχή.

Δυστυχώς, η γενναιοδωρία του τον οδήγησε στην καταστροφή. Όταν μπήκε εγγυητής σε ένα δάνειο για έναν φίλο του από τη Χαλκίδα, το χρέος δεν εξοφλήθηκε, και ο Ζέππος αναγκάστηκε να το καλύψει με το καΐκι του, τον «Άγιο Ευστράτιο». Η απώλεια αυτή τον βύθισε στο αλκοόλ και τελικά, το 1969, πέθανε από κίρρωση του ήπατος σε ηλικία μόλις 55 ετών.

Η Κληρονομιά του «Ζέππου»

Το καΐκι του πέρασε σε διάφορα χέρια: από την οικογένεια Παγιδαίων στο Πέραμα, στον ψαρά Θανάση Νταντάνη από την Πάρο και τέλος, στον αρχιτέκτονα Κώστα Γουζέλη. Ο τελευταίος το ανακατασκεύασε και το κράτησε ενεργό. Αργότερα, ο σκηνοθέτης Γιώργος Κολόζης το χρησιμοποίησε για τα γυρίσματα του ντοκιμαντέρ «Αιγαίο νυν και αεί». Το σκαρί συνέχισε το ταξίδι του, καταλήγοντας τελικά στην Αντίπαρο.

Ο καπετάν Ανδρέας Ζέππος έζησε μια ζωή γεμάτη δυσκολίες, αλλά και πράξεις αυταπάρνησης. Η μνήμη του παραμένει ζωντανή, τόσο μέσα από τη θάλασσα που αγάπησε όσο και μέσα από το τραγούδι του Παπαϊωάννου, «Ο Ζέππος εκουράστηκε», που υμνεί την πορεία ενός ανθρώπου που ποτέ δεν σταμάτησε να προσφέρει, ακόμα και με προσωπικό κόστος.

Ο Ανδρέας Ζέππος ζει μια ζωή γεμάτη δράση και αγάπη για τους ανθρώπους. Βοηθά τις ορφανές κοπέλες, βάφτιζει αβάπτιστα και ταίζει τις χήρες και τα ορφανά. Ενεργεί χωρίς δισταγμό και μετατρέπει την ψαριά του σε ένα μέσο σωτηρίας για όσους τον χρειάζονται. Η ενεργητική του στάση και η ανιδιοτελής προσφορά του αγγίζουν βαθιά την καρδιά της κοινότητας, αφήνοντας ανεξίτηλο το αποτύπωμά του στην ιστορία του Πειραιά.

Η ζωή του Ανδρέα Ζέππου εμπνέει και παραμένει ζωντανή μέσα από τα τραγούδια και τις αναμνήσεις. Ο κόσμος θυμάται τον ψαρά που στηρίζει τους αδύναμους, που αντιμετωπίζει τις δυσκολίες με θάρρος και που δίνει πάντα πρώτα τη βοήθεια στους συνανθρώπους του. Η ιστορία του ζωντανεύει στις ταβέρνες και στα μπουζούκια του Πειραιά, όπου το όνομά του γίνεται σύμβολο γενναιότητας και ανθρωπιάς.

Με κάθε ψαριά και κάθε πράξη αγάπης, ο Ανδρέας Ζέππος γράφει ενεργητικά το δικό του κεφάλαιο στην ιστορία, δείχνοντας στους πάντες ότι η ζωή κερδίζεται μέσα από τη δράση και την αλληλεγγύη.

Συντάκτρια  Δέσποινα Μπλάτζα – https://morfeszois.com/