Ευδοκία: Η κορυφαία ταινία του Ελληνικού Σινεμά και το Θρυλικό Ζεϊμπέκικο του Μάνου Λοΐζου

Η «Ευδοκία» κατατάσσεται ανάμεσα στα πιο λαμπρά διαμάντια του ελληνικού σινεμά. Το 1971, ο Αλέξης Δαμιανός σκηνοθέτησε το έργο που αγάπησε το κοινό με την αυθεντικότητά του και τη βαθιά συναισθηματική του δύναμη. Οι θεατές θυμούνται τη μοναδική ατμόσφαιρα που δημιούργησε αυτή η ταινία, η οποία χαρακτηρίστηκε ως για πολλούς η πιο σπουδαία.
Η Μαρία Βασιλείου, που δεν είχε ακόμη εμπειρία στην υποκριτική, επιλέχθηκε για τον ρόλο της Ευδοκίας, δημιουργώντας έναν αδιαμφισβήτητο μύθο γύρω από την ταινία. Η Ελληνο-αγγλίδα με κυπριακές ρίζες κατάφερε να κατακτήσει τις καρδιές του κοινού και να αφήσει ανεξάρτητο αποτύπωμα στην ελληνική κινηματογραφική ιστορία. Μαζί με τους Γιώργο Κουτούζη, Χρήστο Ζορμπά και Κούλα Αγαγιώτου, ζωντάνευσαν μια εποχή και μια παράδοση.
Το μουσικό θέμα που έγραψε ο Μάνος Λοΐζος αποκτά θρυλική διάσταση μέσα από την αυθεντικότητα του ζειμπέκικου. Ο συνθέτης δημιούργησε ένα ορχηστρικό κομμάτι που αγγίζει τις καρδιές των θεατών και μεταφέρει την ψυχή της ελληνικής παράδοσης. Οι νότες του Μάνου Λοίζου ακούγονται για πρώτη φορά στο σπίτι του συνθέτη ενώ ήταν μαζί και ο Αλέξης Δαμιανός με τον παλιό ρεμπέτη Γιώργο Μουφλουζέλη να παίζει τζουρά
Σε μία από τις πιο αξέχαστες σκηνές της ταινίας, ο λοχίας Μπάσκος χορεύει το μαγικό ζεϊμπέκικο, ενώ η Ευδοκία χειροκροτεί με ζωντάνια. Ο Γιώργος Κουτούζης χαρακτηρίζει το χορό του φαντάρου ως μια «ιεροτελεστία», που αναδεικνύει τον αγώνα, το πάθος και την αρμονία μεταξύ ανδρικής και γυναικείας ενέργειας. Ο Αλέξης Δαμιανός δίνει οδηγίες στον χορευτή, επαναλαμβάνοντας με πάθος «Ψηλά το κεφάλι, τα χέρια ανοιχτά. Μόλις πέφτεις ή κοιτάς κάτω, θυμήσου: κοίτα τα μάτια της Ευδοκίας και τίποτε άλλο». Η σκηνή αυτή συμβολίζει την ένωση του έρωτα με την αποφασιστικότητα, μεταφέροντας την αίσθηση του μαχόμενου πάθους.
Ο Μάνος Λοΐζος συνέβαλε καθοριστικά στη διαμόρφωση του μουσικού κομματιού που αναδεικνύει το ζεϊμπέκικο ως σύμβολο της ελληνικής ψυχαγωγίας. Ο Λοΐζος παρέδωσε το μουσικό θέμα στη Λευτέρη Παπαδόπουλο για να γράψει στίχους, αλλά ο Παπαδόπουλος αρνήθηκε, εξηγώντας ότι το κομμάτι δεν είχε λόγια που να του ανταποκρίνονταν. Από τότε, το ζεϊμπέκικο εξελίχθηκε σε αγαπημένο κομμάτι που συμπεριλαμβάνεται στα πάλκα και στους νταλκάδες και που υμνείται σε κάθε γωνιά της ελληνικής κουλτούρας. Ακόμη και ο Έλληνας πρωθυπουργός Ανδρέας Παπανδρέου βρέθηκε να χορεύει με τον ρυθμό του, αποδεικνύοντας την καθολική του απήχηση.
Ο Λοΐζος, με νέα ενορχήστρωση, συμπεριέλαβε το ζεϊμπέκικο στο δίσκο του «Να ‘χαμε τι να ‘χαμε» (1972) , δίνοντας μια δεύτερη πνοή σε αυτό το μαγικό μουσικό ταξίδι. Αν και η ταινία δεν κέρδισε το βραβείο μουσικής στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης του 1971, η ηχητική της ταυτότητα υπερέβη τους διαγωνισμούς και άφησε ανεξάρτητο στίγμα στη μουσική σκηνή.
Η «Ευδοκία» συνεχίζει να εμπνέει και να μεταφέρει τη δύναμη της παράδοσης μέσα από κάθε της λεπτομέρεια. Η μαγεία της ταινίας και το θρυλικό ζεϊμπέκικο που δημιούργησε ο Μάνος Λοΐζος παραμένει αναπόσπαστο κομμάτι της ελληνικής ψυχαγωγίας, αποδεικνύοντας πως η τέχνη και ο πολιτισμός συνυπάρχουν και ζουν μέσα στην καρδιά του λαού.
Συντάκτρια Δέσποινα Μπλάτζα –https://morfeszois.com/