«Όλοι σκέφτονται να αλλάξουν τον κόσμο, αλλά κανείς δεν σκέφτεται να αλλάξει τον εαυτό του» 

Ο κόσμος που βιώνουμε δεν είναι μια ανεξάρτητη οντότητα που λειτουργεί χωρίς τη δική μας συμμετοχή. Αντίθετα, αποτελεί την αντανάκλαση των εσωτερικών μας πεποιθήσεων, συναισθημάτων και πράξεων. Η ιδέα αυτή, διατυπωμένη από στοχαστές όπως ο Έλιο Ντ’Άννα και ο Νίκος Καζαντζάκης, φέρνει στο φως μια αλήθεια που συχνά αποφεύγουμε: η αλλαγή του κόσμου ξεκινά από την αλλαγή του εαυτού μας.

Η πραγματικότητα που βιώνουμε δεν είναι ανεξάρτητη από εμάς, ούτε ένα προκαθορισμένο σύστημα που λειτουργεί έξω από τη δική μας επιρροή. Κάθε σκέψη, κάθε συναίσθημα και κάθε απόφαση που λαμβάνουμε έχει αντίκτυπο στο κοινωνικό και φυσικό περιβάλλον γύρω μας. Αντιλαμβανόμενοι αυτή την αλληλεπίδραση, συνειδητοποιούμε πως ο κόσμος δεν είναι κάτι που πρέπει απλώς να αλλάξει από μόνος του, αλλά κάτι που καλούμαστε να διαμορφώσουμε ενεργά. Αν συνεχίσουμε να ζούμε με την ψευδαίσθηση ότι οι κοινωνικές, πολιτικές και οικονομικές συνθήκες διαμορφώνονται ανεξάρτητα από εμάς, τότε ουσιαστικά αποποιούμαστε την ευθύνη μας ως δημιουργοί της πραγματικότητας.

Η ευθύνη της αλλαγής δεν μπορεί να αποδοθεί σε εξωτερικούς παράγοντες. Όπως ανέφερε ο Καζαντζάκης, οφείλουμε να αναλάβουμε την προσωπική ευθύνη για την πραγματικότητα που διαμορφώνεται γύρω μας. Κάθε μας σκέψη και επιλογή έχει αντίκτυπο, καθώς η κοινωνία δεν είναι τίποτα άλλο από το σύνολο των ατομικών μας πράξεων. Δεν είμαστε παθητικοί θεατές, αλλά οι ίδιοι οι δημιουργοί του κόσμου μας. Όταν αναγνωρίζουμε πως οι σκέψεις και οι πράξεις μας διαμορφώνουν το συλλογικό γίγνεσθαι, τότε παύουμε να αναζητούμε λύσεις αποκλειστικά έξω από εμάς. Κάθε πρόβλημα της ανθρωπότητας, από τις κοινωνικές ανισότητες μέχρι την περιβαλλοντική κρίση, δεν είναι αποκομμένο από τον τρόπο που σκεφτόμαστε, λειτουργούμε και αλληλεπιδρούμε μεταξύ μας.

Από επιστημονική σκοπιά, η κβαντική φυσική επιβεβαιώνει ότι ο παρατηρητής επηρεάζει το παρατηρούμενο. Έρευνες, όπως αυτές του Bruce Lipton, δείχνουν ότι οι πεποιθήσεις μας μπορούν να επηρεάσουν όχι μόνο τη βιολογία μας αλλά και το περιβάλλον μας. Ο κόσμος, λοιπόν, αντανακλά τη συλλογική μας νοοτροπία. Όταν κυριαρχεί ο φόβος και η σύγκρουση, αυτές οι καταστάσεις γίνονται η πραγματικότητά μας. Αντίθετα, όταν υιοθετούμε την αγάπη και τη συνειδητότητα, ο κόσμος μεταμορφώνεται. Σύμφωνα με τον Lipton, οι σκέψεις μας έχουν άμεσο αντίκτυπο στη γενετική μας έκφραση, κάτι που αποδεικνύει ότι η δύναμη της αλλαγής βρίσκεται μέσα μας και δεν εξαρτάται από εξωτερικούς παράγοντες.

Η θεωρία της διττότητας του χρόνου, όπως διατυπώθηκε από τον Jean-Pierre Malet, υποστηρίζει ότι το μέλλον δεν είναι προδιαγεγραμμένο αλλά διαμορφώνεται από τις παρούσες επιλογές μας. Αυτό σημαίνει ότι η πραγματικότητα δεν μας επιβάλλεται, αλλά συνδιαμορφώνεται από τις προθέσεις και τις πράξεις μας. Οι δυνατότητες είναι απεριόριστες και κάθε στιγμή μάς δίνεται η ευκαιρία να κατευθύνουμε τη ζωή μας προς μια νέα κατεύθυνση. Ο Malet επισημαίνει πως ζούμε σε ένα πεδίο ατελείωτων πιθανοτήτων, όπου κάθε μας απόφαση καθορίζει την κατεύθυνση που θα πάρει το μέλλον μας. Αυτή η γνώση δεν είναι απλώς φιλοσοφική, αλλά έχει πρακτικές εφαρμογές: μας δείχνει ότι δεν είμαστε αβοήθητοι απέναντι στις συνθήκες της ζωής μας, αλλά έχουμε τη δυνατότητα να επιλέξουμε το μονοπάτι που θα ακολουθήσουμε. Αυτό σημαίνει ότι τα όρια της πραγματικότητας που αντιλαμβανόμαστε είναι πολύ πιο ευέλικτα από ό,τι πιστεύουμε και ότι η αλλαγή είναι συνεχώς δυνατή.

Η αναγνώριση της προσωπικής μας ευθύνης αποτελεί το πρώτο βήμα προς τη βαθύτερη αλλαγή. Δεν έχουμε γεννηθεί για να είμαστε θύματα των καταστάσεων, αλλά για να γίνουμε οι αρχιτέκτονες του μέλλοντός μας. Αν ο κόσμος δεν είναι όπως θα θέλαμε, το ερώτημα που πρέπει να τεθεί δεν είναι «πώς θα αλλάξει ο κόσμος;», αλλά «πώς θα αλλάξω εγώ;». Όταν συμβεί η εσωτερική αλλαγή, η εξωτερική πραγματικότητα θα την ακολουθήσει. Κάθε βήμα που κάνουμε προς την αυτογνωσία και την αλλαγή του τρόπου που σκεφτόμαστε και λειτουργούμε αποτελεί έναν σπόρο που καρποφορεί στην κοινωνία μας. Αν επιθυμούμε έναν καλύτερο κόσμο, οφείλουμε να ξεκινήσουμε από το δικό μας εσωτερικό κόσμο, διότι εκεί βρίσκεται η πηγή κάθε εξωτερικής αλλαγής. Η αλλαγή του κόσμου δεν είναι κάτι που επιτυγχάνεται μόνο μέσα από νόμους και θεσμούς, αλλά κάτι που ξεκινά από την εσωτερική μας μεταμόρφωση. Μόνο τότε μπορούμε να δούμε πραγματική πρόοδο και εξέλιξη στην ανθρωπότητα.

Ο Καζαντζάκης είχε πει: «Έχεις τα πινέλα, έχεις τα χρώματα, ζωγράφισε τον παράδεισο και μπες μέσα».

Συντάκτρια  Δέσποινα Μπλάτζα –https://morfeszois.com/