Κράτα μόνο ό,τι σου δίνει χαρά

«Το κρατάω, όχι γιατί το χρειάζομαι, αλλά γιατί νιώθω πως αν το αφήσω, θα χάσω κάτι πολύ περισσότερο από ένα αντικείμενο».
Αυτή η φράση περιγράφει με ακρίβεια μια κοινή, σχεδόν αρχέγονη ανθρώπινη τάση: τη δυσκολία να αποχωριστούμε πράγματα που δεν έχουν πια πρακτική θέση στη ζωή μας — αλλά έχουν θέση μέσα μας.

Ένα παλιό μπλουζάκι, μια κασέτα, ένα ζευγάρι φθαρμένα παπούτσια. Χρόνια τώρα δεν τα χρησιμοποιούμε, όμως τα κρατάμε. Τα μεταφέρουμε από σπίτι σε σπίτι. Τα κλείνουμε σε κουτιά. Τα αφήνουμε να μας ακολουθούν σαν μικροί ψίθυροι μιας παλιάς εκδοχής του εαυτού μας.

Γιατί κρατάμε αντικείμενα που δεν χρειαζόμαστε;

Η απάντηση δεν είναι ποτέ μονή. Μπορεί να είναι τρυφερή, μπορεί να είναι επώδυνη. Μπορεί να είναι απλώς ανθρώπινη.

Κάθε «άχρηστο» αντικείμενο λειτουργεί ως καθρέφτης μικρών αντιστάσεων — απέναντι στον χρόνο, στην αλλαγή, στην απώλεια.

Το “άχρηστο” ως φορέας μνήμης

Η θεωρία της συναισθηματικής προσκόλλησης δείχνει ότι οι άνθρωποι δημιουργούν δεσμούς όχι μόνο με ανθρώπους, αλλά και με αντικείμενα.
Κάποια από αυτά λειτουργούν ως «μεταβατικά αντικείμενα»: μικρές γέφυρες ανάμεσα σε αυτό που υπήρχε και σε αυτό που δεν υπάρχει πια.

Δεν είναι το φλιτζάνι του πατέρα που μας λείπει, αλλά η αίσθηση της παρουσίας του.
Δεν είναι το παλιό φόρεμα της μητέρας, αλλά η ζεστασιά της εποχής που συμβολίζει.

Όταν η μνήμη συναντά την ταυτότητα

Μελέτες στη ψυχολογία της μνήμης δείχνουν ότι η αφή ενός αντικειμένου ενεργοποιεί βαθύτερες συναισθηματικές αναμνήσεις απ’ ό,τι μια απλή ανάμνηση στο μυαλό.
Γι’ αυτό μερικά πράγματα, ακόμη κι αν δεν χρησιμοποιούνται πια, μας κάνουν να νιώθουμε… εμείς.

Ένα παλιό σημειωματάριο μπορεί να συμβολίζει μια εποχή γεμάτη όνειρα.
Κι όταν διστάζουμε να το πετάξουμε, ίσως δε διστάζουμε για το χαρτί — αλλά για την πιθανότητα να εγκαταλείψουμε τον εαυτό που ονειρευόταν.

Όταν το παρελθόν βαραίνει το παρόν

Υπάρχει όμως και η άλλη όψη.
Το αντικείμενο μπορεί να γίνει βάρος.
Ντουλάπες γεμάτες με «ίσως κάποτε το χρειαστώ».
Ράφια με πράγματα που δεν ανοίγουμε ποτέ.
Κουτιά που γεμίζουν χώρους αλλά και συναισθηματικό χώρο.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, λειτουργούμε συχνά μέσα από φόβο. Φοβόμαστε την αλλαγή, την απώλεια, το κενό. Φοβόμαστε να παραδεχτούμε ότι κάτι έχει τελειώσει.

Και τότε, το αντικείμενο δεν είναι πια μνήμη. Είναι αναβολή.

Πότε ένα αντικείμενο αξίζει να μείνει;

Το κριτήριο δεν είναι η ηλικία του, ούτε η αξία του.
Το κριτήριο είναι η φωνή του.

• Σε συνδέει με κάτι αληθινό;

• Σε εμπνέει, σε γαληνεύει, σε αγγίζει;

• Ή σε βαραίνει, σε αγχώνει, σε κρατά καθηλωμένο στο χθες;

Αν το κρατάς από αγάπη, έχει θέση.
Αν το κρατάς από φόβο, ίσως ήρθε η στιγμή να το αφήσεις.

Πώς αποφασίζεις τι μένει και τι φεύγει;

 Κάνε την ερώτηση: «Με συνδέει ή με βαραίνει;»
 Ρώτα τον εαυτό σου: «Το κρατάω για εμένα ή για ένα πρέπει;»
 Αν δυσκολεύεσαι, κράτησε τη μνήμη — όχι το αντικείμενο: φωτογράφισέ το ή γράψε την ιστορία του.
 Δώρισέ το σε κάποιον που θα το χρησιμοποιήσει. Η αξία του μπορεί να αναγεννηθεί στα χέρια άλλου.
 Επίτρεψε στον εαυτό σου να αποχωριστεί χωρίς ενοχή. Το παρελθόν δεν χάνεται επειδή ελευθερώνεις χώρο.

Η ουσία: η συνειδητότητα

Δεν είναι στόχος να ζούμε σε χώρους χωρίς αναμνήσεις.
Ούτε να θάβουμε το παρόν κάτω από στρώματα παρελθόντος.

Ο στόχος είναι η συνειδητή επιλογή:
να κρατάμε ό,τι ακόμη μιλά στην καρδιά και να αφήνουμε με ευγνωμοσύνη ό,τι ολοκλήρωσε τον ρόλο του.

Ό,τι έχει ακόμη φωνή, μένει.
Ό,τι σιώπησε, φεύγει — με τιμή.

Αν αυτό το άρθρο σου άνοιξε νέους τρόπους σκέψης, συνέχισε να εξερευνάς τον κόσμο των εναλλακτικών ιδεών μέσα από τις υπόλοιπες σελίδες της κατηγορίας  https://morfeszois.com/katigories/enallaktika/

Θέλεις περισσότερα άρθρα;  Ακολούθησέ μας στο https://www.facebook.com/profile.php?id=61574820057874  και το https://www.instagram.com/morfeszois/  για να μη χάνεις τίποτα!

Συντάκτρια  Δέσποινα Μπλάτζα https://morfeszois.com/