Η εικόνα που έχουμε για τον Μεσαίωνα είναι συχνά σκοτεινή: φτώχεια, κακουχίες και καθημερινή πάλη για επιβίωση. Και όταν πρόκειται για το χειμώνα, η πραγματικότητα ήταν πράγματι δύσκολη. Όμως, όπως εξηγεί η Ιταλίδα ιστορικός και youtuber Nuisia Raridi, πολλά από όσα πιστεύουμε είναι υπερβολές — αλλά όχι όλα. Γιατί το κρύο του Μεσαίωνα ήταν πραγματικό, και η επιβίωση χωρίς σύγχρονες ανέσεις ήταν ένας άθλος από μόνος του.

Το παγωμένο καθημερινό: σπίτια χωρίς τζάμια και καλοριφέρ

Σήμερα θεωρούμε αυτονόητο ότι τα παράθυρα έχουν γυαλί και τα σπίτια θερμαίνονται εύκολα. Στον Μεσαίωνα όμως τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά.

«Δεν υπήρχαν τζάμια, καμινάδες ή καλοριφέρ, οπότε τα σπίτια ήταν μόνιμα γεμάτα ρεύματα αέρα», εξηγεί η ιστορικός στο viral βίντεό της. Τα παράθυρα — όταν υπήρχαν — ήταν μικρά, ξύλινα ή καλυμμένα με κερωμένα υφάσματα, που άφηναν ελάχιστο φως και καθόλου μόνωση.

Το γυαλί ήταν πανάκριβο. Έκανε την εμφάνισή του στους καθεδρικούς ναούς γύρω στον 10ο αιώνα, αλλά δεν μπήκε ποτέ σε φτωχό σπίτι πριν το 1300, και ακόμη και τότε ήταν πολυτέλεια των πλουσίων.

Καμινάδες: μια αργοπορημένη εφεύρεση

Μπορεί σήμερα η καμινάδα να μοιάζει αυτονόητη, όμως στον Μεσαίωνα δεν υπήρχε.

Σύμφωνα με τη Raridi, οι καμινάδες εμφανίστηκαν τον 13ο αιώνα, πιθανότατα στην Ιταλία. Πριν από αυτό, οι οικογένειες άναβαν φωτιά στο κέντρο του δωματίου, με τον καπνό να προσπαθεί να διαφύγει από μια τρύπα στην οροφή. Φαντάσου λοιπόν έναν χώρο μόνιμα γεμάτο καπνό, αιθάλη και μυρωδιά καμένου ξύλου.

Κατασκευή σπιτιών: ελάχιστη μόνωση, μεγάλα προβλήματα

Τα περισσότερα σπίτια ήταν φτιαγμένα από ξύλο, λάσπη και άχυρο — υλικά που δεν κρατούσαν τη θερμότητα. Το χειμώνα, το σπίτι πάγωνε και το πάτωμα ήταν συχνά νωπό και κρύο.

Και επειδή η διατήρηση της φωτιάς αναμμένη τη νύχτα ήταν επικίνδυνη, η λύση ήταν μία: όσο το δυνατόν περισσότερα στρώματα επάνω στο σώμα και στο κρεβάτι.

Οι μεσαιωνικοί άνθρωποι κοιμούνταν με:

• βαριές μάλλινες κουβέρτες

• παχιές κάπες

• μάλλινα καπέλα στο κρεβάτι (τα περίφημα nightcaps)

Ακόμη και μέσα στο σπίτι, πολλά μέλη της οικογένειας παρέμεναν ντυμένα όλη την ημέρα.

Το κρεβάτι ως καταφύγιο ζέστης

Οι πλούσιοι είχαν ένα σημαντικό πλεονέκτημα: τα κρεβάτια με ουρανό.
Όχι ως ένδειξη πολυτέλειας — αλλά για επιβίωση.

Οι κουρτίνες γύρω από το κρεβάτι λειτουργούσαν ως «τείχος θερμότητας», κρατώντας έξω τον παγωμένο αέρα και τα ρεύματα. Συμπληρωματικά, οι πλούσιοι κρεμούσαν στους τοίχους:

• ταπισερί,

• χοντρές κουρτίνες,

• υφασμάτινες επενδύσεις.

Όλα αυτά αύξαναν τη θερμοκρασία του χώρου κατά μερικούς ζωτικούς βαθμούς.

Ο μεσαιωνικός χειμώνας δεν ήταν μόνο κρύος — ήταν και αδρανής.
Οι αγροτικές κοινωνίες είχαν ελάχιστες εργασίες αυτή την περίοδο, κι έτσι οι άνθρωποι περνούσαν μέρες ολόκληρες μέσα στα σπίτια, περιμένοντας την άνοιξη για να ξεκινήσουν οι δουλειές στα χωράφια.

Η πλήξη, το κρύο και η κακουχία ήταν αναμενόμενα στοιχεία της καθημερινότητας.

Όπως συνοψίζει η ιστορικός:

«Δεν ήταν θέμα άνεσης. Ήταν θέμα επιβίωσης.»

Η ζωή στον Μεσαίωνα ήταν γεμάτη αντιξοότητες, και ο χειμώνας αποτελούσε μία από τις πιο σκληρές δοκιμασίες. Παρόλα αυτά, οι άνθρωποι ανέπτυξαν ευρηματικούς τρόπους για να ζεσταθούν, χωρίς γυαλί, χωρίς καμινάδες και χωρίς σύγχρονα μέσα.

Δείτε επίσης: https://morfeszois.com/otan-to-mpanio-ginotan-sti-skafi-esas-to-prolavate/

                           https://morfeszois.com/stockholm-wood-city-proti-ksylini-poli-tis-eyropis-souidia/

                           https://morfeszois.com/dentra-40-frouta-sam-van-aken/

Θέλεις περισσότερα άρθρα;  Ακολούθησέ μας στο https://www.facebook.com/profile.php?id=61574820057874  και το https://www.instagram.com/morfeszois/  για να μη χάνεις τίποτα!

Αν αυτή η είδηση σε άγγιξε, συνέχισε να ανακαλύπτεις τον κόσμο μέσα από τις υπόλοιπες σελίδες της κατηγορίας   https://morfeszois.com/katigories/kosmos/

Συντάκτρια  Δέσποινα Μπλάτζα –https://morfeszois.com/