Η ιστορία της ελληνικής μουσικής γράφεται συχνά σε σκοτεινά υπόγεια, πατάρια και μικρά στούντιο, όπου η φλόγα της δημιουργίας ανάβει αθόρυβα. Κάπως έτσι ξεκίνησε και ο «Λαβύρινθος» του Σωκράτη Μάλαμα, ένας δίσκος που όχι μόνο καθόρισε μια εποχή αλλά συνεχίζει να συνοδεύει ζωές, γενιές, παρέες, νύχτες και ήλιους που ανεβαίνουν πάνω από τις ταράτσες των Εξαρχείων.

Ήταν αρχές των ‘90s όταν ένας άγνωστος ακόμη Μάλαμας, φρέσκος από ωδεία και πάλκα, στήθηκε με μια κιθάρα στο πατάρι της Lyra στη Θεσσαλονίκη. Εκεί, με την καθοδήγηση της Ντόρας Ρίζου και τη συντροφιά εξαιρετικών μουσικών, γεννήθηκε ένας δίσκος που έμελλε να γίνει φάρος για την ελληνική τραγουδοποιία. Αν και τελικά κυκλοφόρησε με τίτλο «Σωκράτης Μάλαμας», ο κόσμος τον αγάπησε και τον βάφτισε «Λαβύρινθο». Και δεν είναι τυχαίο: τα τραγούδια του έχουν αυτή την πυκνότητα, την εσωτερικότητα και τη μυσταγωγία που μοιάζει με πορεία μέσα σε κάποιον μουσικό λαβύρινθο, όπου κάθε στροφή αποκαλύπτει και κάτι νέο για τον ακροατή – και για τον ίδιο τον δημιουργό.

Τα τραγούδια του «Λαβύρινθου» δεν ξεχνιούνται. Τα κουβαλάει κανείς μέσα του, όπως κουβαλάει την πρώτη φορά που περπάτησε στην Καλλιδρομίου, την πρώτη μπίρα στην Πλατεία, το πρώτο βράδυ που βούτηξε στον ήχο της πόλης. Ειδικά για εκείνους που πέρασαν τη φοιτητική τους νιότη στα Εξάρχεια των 2000s, τα κομμάτια του Μάλαμα έγιναν σχεδόν το soundtrack της ενηλικίωσής τους. Το «Γράμμα», ο «Κήπος», το «Άσε τα Ψέματα», έπαιζαν δίπλα σε ροκ ανακαλύψεις, σε πορείες, σε βραδινές κουβέντες και μοναχικά ξημερώματα. Ο Μάλαμας, με εκείνη τη φωνή που μοιάζει να κουβαλάει ολόκληρες ζωές, έγινε κάτι παραπάνω από μουσικός∙ έγινε συνοδοιπόρος.

Αυτό που κάνει τον «Λαβύρινθο» διαχρονικό δεν είναι μόνο η μουσική του, αλλά και το πώς καταφέρνει να μιλά με αλήθεια, με απλότητα και με μια σχεδόν αρχαϊκή σοφία για πράγματα θεμελιώδη: τον έρωτα, τη μοναξιά, την απώλεια, τη χαρά και τον καημό. Ο δίσκος δεν φτιάχτηκε για να είναι μοντέρνος· γι’ αυτό και παραμένει επίκαιρος. Ίσως γιατί η ουσία του δεν βρίσκεται στην παραγωγή, αλλά στο βίωμα. Ο Μάλαμας δεν τραγουδά ρόλους. Τραγουδά τη ζωή του – και τελικά και τη δική μας.

Κι αν τα Εξάρχεια αλλάζουν, αν κάποτε φώναζαν και τώρα σιωπούν, αν τα παγκάκια έγιναν σκαμπό και οι μπύρες κοκτέιλ, η μουσική του Μάλαμα αντέχει. Αντέχει γιατί ανήκει σε όλους εκείνους που ψάχνουν ένα νόημα λίγο βαθύτερο από την επιφάνεια. Ανήκει σε αυτούς που ακόμη στρίβουν τσιγάρα με τα χέρια τους και μετράνε τις σιωπές μετρώντας αστέρια από την ταράτσα.

Ο δίσκος αυτός, όπως και ο δημιουργός του, διατηρεί έναν σπάνιο σεβασμό προς την τέχνη του. Δεν φωνασκεί, δεν εκβιάζει συναίσθημα, δεν διεκδικεί πρωτιές. Είναι εκεί, σεμνός και ουσιαστικός, σαν το φως του δειλινού πάνω στην Τσαμαδού. Και αυτό ακριβώς τον καθιστά αναντικατάστατο. Σε μια εποχή που όλα ανακυκλώνονται, ο «Λαβύρινθος» επιμένει να προσφέρεται ακέραιος, ολόφρεσκος, έτοιμος να τον περπατήσει κάθε νέα γενιά, με δικά της βήματα αλλά στον ίδιο δρόμο.

Αν θες να γνωρίσεις τον Μάλαμα, μην ξεκινήσεις από τις λίστες. Ξεκίνα από εκείνον τον δίσκο. Και καλύτερα, άκουσέ τον με έναν παλιό φίλο ή μόνος σου, με θέα τα φώτα της πόλης. Θα καταλάβεις.

 Αν αυτό το άρθρο σου χάρισε λίγη διασκέδαση, συνέχισε να απολαμβάνεις ξέγνοιαστες στιγμές μέσα από τις υπόλοιπες σελίδες της κατηγορίας https://morfeszois.com/katigories/diaskedasi/

Συντάκτρια  Δέσποινα Μπλάτζα-https://morfeszois.com/