Τα ξημερώματα της Κυριακής 26 Οκτωβρίου, στις 4:00, τα ρολόγια γυρίζουν μία ώρα πίσω, σηματοδοτώντας την έναρξη της χειμερινής ώρας. Για πολλούς αυτό σημαίνει μια επιπλέον ώρα ύπνου, ωστόσο η αλλαγή αυτή δεν είναι τόσο αθώα όσο φαίνεται. Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι μπορεί να επηρεάσει την υγεία, τη διάθεση και τη γνωστική λειτουργία περισσότερο απ’ όσο φανταζόμαστε.

 Το «εσωτερικό ρολόι» του σώματος

Ο οργανισμός μας λειτουργεί με βάση τον κιρκάδιο ρυθμό, ένα βιολογικό ρολόι που ρυθμίζει τον ύπνο, τη θερμοκρασία, την όρεξη και τις ορμόνες.
Το φως της ημέρας μάς κρατά σε εγρήγορση, ενώ το σκοτάδι ενεργοποιεί την παραγωγή μελατονίνης, της ορμόνης που βοηθά τον ύπνο. Όταν αλλάζει η ώρα, αυτή η ισορροπία διαταράσσεται, οδηγώντας σε κούραση, αϋπνία και δυσκολία συγκέντρωσης.

 Πώς επηρεάζει τον εγκέφαλο

Η ξαφνική μετατόπιση της ώρας μπορεί να προκαλέσει παροδική απορρύθμιση στον εγκέφαλο.
Έρευνα του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης δείχνει ότι η αλλαγή ώρας αυξάνει προσωρινά τον κίνδυνο για εγκεφαλικά επεισόδια, ιδιαίτερα στους ηλικιωμένους και σε όσους έχουν υπέρταση.
Μάλιστα, μελέτη του 2016 κατέγραψε 8% αύξηση στα περιστατικά εγκεφαλικών τις δύο πρώτες μέρες μετά την αλλαγή ώρας.

 Καρδιά και ύπνος: μια εύθραυστη ισορροπία

Ο Δρ. John O’Neill από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο εξηγεί πως η αλλαγή ώρας λειτουργεί σαν ένα ήπιο jet lag, που προκαλεί στρες στον οργανισμό.
Η εαρινή αλλαγή ώρας συνδέεται με 24% περισσότερα καρδιακά επεισόδια τη Δευτέρα που ακολουθεί, σύμφωνα με έρευνα του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. Αν και η φθινοπωρινή αλλαγή είναι πιο ήπια, ο οργανισμός χρειάζεται 2–3 μέρες προσαρμογής για να επανέλθει.

 Ψυχική υγεία και διάθεση

Η στέρηση ή η διαταραχή του ύπνου επηρεάζει και τη συναισθηματική σταθερότητα.
Έρευνες δείχνουν ότι οι αλλαγές στο βιολογικό ρολόι σχετίζονται με κατάθλιψη, διπολική διαταραχή και αυξημένο άγχος.
Μελέτη του 2020 κατέληξε στο ότι όσοι κοιμούνται λιγότερο αντιδρούν πιο έντονα σε αρνητικά ερεθίσματα, γεγονός που οδηγεί σε ευερεθιστότητα και κακή διάθεση.

 Αλτσχάιμερ και γνωστικές λειτουργίες

Σε άτομα που πάσχουν από νόσο Αλτσχάιμερ, η αλλαγή ώρας μπορεί να εντείνει συμπτώματα όπως σύγχυση, άγχος ή ανησυχία.
Η μειωμένη έκθεση στο φως και η απορρύθμιση του κιρκάδιου ρυθμού επηρεάζουν τις γνωστικές λειτουργίες και την προσανατολιστική ικανότητα, σύμφωνα με μελέτες του National Institute on Aging.

 Εποχική συναισθηματική διαταραχή (SAD)

Με τη χειμερινή ώρα, οι μέρες μικραίνουν και το σκοτάδι έρχεται νωρίτερα. Αυτό μπορεί να προκαλέσει ή να ενισχύσει την εποχική κατάθλιψη (Seasonal Affective Disorder).
Περίπου 5% των ανθρώπων εμφανίζουν σοβαρή μορφή SAD, ενώ έως και 20% αναφέρουν ήπια συμπτώματα όπως έλλειψη ενέργειας, κακή διάθεση και υπνηλία.

 Αυξημένος κίνδυνος τροχαίων

Μετά την αλλαγή ώρας, οι απογευματινές ώρες σκοτεινιάζουν νωρίτερα, κάτι που επηρεάζει την ορατότητα και την προσοχή των οδηγών.
Σύμφωνα με στοιχεία από τη Ζυρίχη, τα τροχαία αυξάνονται τις πρώτες μέρες μετά την αλλαγή, κυρίως λόγω κόπωσης και έλλειψης συγκέντρωσης.

 Πώς να προσαρμοστείτε εύκολα

Για να μειώσετε τις επιπτώσεις της αλλαγής ώρας, οι ειδικοί προτείνουν:

• Πηγαίνετε για ύπνο 15–20 λεπτά νωρίτερα τις προηγούμενες ημέρες.

• Περάστε περισσότερο χρόνο στο φυσικό φως το πρωί.

• Αποφύγετε τον καφέ και τις οθόνες πριν τον ύπνο.

• Τρώτε ελαφριά δείπνα και διατηρήστε σταθερό ωράριο γευμάτων.

Η αλλαγή ώρας μπορεί να μοιάζει με μικρή προσαρμογή, όμως ο οργανισμός μας τη «νιώθει». Από τον εγκέφαλο και την καρδιά έως τη διάθεση και την εγρήγορση, το σώμα χρειάζεται ευαισθησία και ρυθμό για να προσαρμοστεί. Μια καλή ρουτίνα ύπνου και έκθεση στο φως της ημέρας είναι το κλειδί για να περάσουμε ομαλά στη νέα εποχή του χρόνου.

Θέλεις περισσότερα άρθρα;  Ακολούθησέ μας στο https://www.facebook.com/profile.php?id=61574820057874  και το https://www.instagram.com/morfeszois/  για να μη χάνεις τίποτα!

Αν αυτό το άρθρο σου πρόσφερε κάτι πολύτιμο, συνέχισε να φροντίζεις το σώμα και το μυαλό σου μέσα από τις υπόλοιπες σελίδες της κατηγορίας  https://morfeszois.com/katigories/ygeia/

Συντάκτρια  Δέσποινα Μπλάτζα –https://morfeszois.com/