Ο Κωνσταντίνος Καβάφης, ένας από τους σημαντικότερους Έλληνες ποιητές της σύγχρονης εποχής, συνεχίζει να εμπνέει ανθρώπους και πολιτισμούς πέρα από τα σύνορα της Ελλάδας. Το έργο του, διαχρονικό και παγκόσμιο, δεν σταματά να ταξιδεύει – κυριολεκτικά και μεταφορικά. Ένα από τα λιγότερο γνωστά αλλά ιδιαίτερα συγκινητικά παραδείγματα αυτής της διεθνούς απήχησης βρίσκεται στην πόλη Λέιντεν (Leiden) της Νότιας Ολλανδίας.

Στην οδό Turfmarkt 6, πάνω σε τοίχο ενός κτιρίου, βρίσκεται γραμμένο στα ελληνικά το ποίημα του Καβάφη «Κρυμμένα», από την ομώνυμη συλλογή. Η εικόνα είναι εντυπωσιακή: ελληνικά γράμματα, ποίηση υψηλής αισθητικής και βαθιάς υπαρξιακής σημασίας, σε μια ευρωπαϊκή πόλη, δημιουργούν ένα σπάνιο πολιτιστικό τοπίο.

Ένα ποίημα που ξεπερνά τα σύνορα

Το ποίημα «Κρυμμένα» αποτελεί έναν από τους πιο στοχαστικούς εσωτερικούς μονόλογους του Καβάφη. Γραμμένο με την χαρακτηριστική του ειρωνεία και την υπαρξιακή του ευαισθησία, εκφράζει τον αγώνα της αυτογνωσίας και την επιθυμία για αυθεντικότητα σε έναν κόσμο γεμάτο εμπόδια, παρεξηγήσεις και σιωπές.

Η αναγραφή του σε δημόσιο χώρο στην Ολλανδία δείχνει πως η ποιητική φωνή του Καβάφη παραμένει επίκαιρη, αγγίζοντας τις ψυχές ανθρώπων κάθε γλώσσας και πολιτισμού. Το κείμενο έχει διατηρηθεί στην πρωτότυπη ελληνική γλώσσα, τιμώντας έτσι την πολιτιστική του προέλευση, αλλά και προκαλώντας το ενδιαφέρον των περαστικών που ίσως θελήσουν να το μεταφράσουν και να το γνωρίσουν.

Καβάφης: Ο Έλληνας ποιητής του κόσμου

Δεν είναι η πρώτη φορά που έργο Έλληνα ποιητή κοσμεί κτίριο εκτός Ελλάδας, αλλά η περίπτωση του Καβάφη είναι ξεχωριστή. Ο ίδιος, γεννημένος στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, ήταν ήδη “πολίτης του κόσμου” πριν καν αυτός ο όρος αποκτήσει την σύγχρονη έννοια. Η ποίησή του αγγίζει θέματα όπως ο χρόνος, η μνήμη, η επιθυμία, η φθορά και η προσωπική αλήθεια — έννοιες που παραμένουν καθολικές και διαχρονικές.

Το ποίημα «Κρυμμένα» είναι χαρακτηριστικό της καβαφικής φιλοσοφίας:

«Aπ’ όσα έκαμα κι απ’ όσα είπα
να μη ζητήσουνε να βρουν ποιος ήμουν…»

Με λιτότητα και βάθος, ο ποιητής μας καλεί να σκεφτούμε πώς μας ορίζει αυτό που δεν λέγεται, που μένει σιωπηλό, και που ίσως μόνο στην «τελειοτέρα κοινωνία» του μέλλοντος θα αναγνωριστεί.

Ποίηση στους τοίχους: Η τέχνη στο δημόσιο χώρο

Η τοποθέτηση ποιημάτων σε δημόσια σημεία, όπως το κτίριο στο Leiden, είναι μέρος ενός ευρύτερου πολιτιστικού κινήματος. Στην Ολλανδία, και ειδικά στη Λέιντεν, υλοποιείται το πρόγραμμα “Wall Poems”, που ξεκίνησε τη δεκαετία του ’90, με σκοπό να φέρει ποίηση από όλο τον κόσμο στους δρόμους της πόλης. Έχουν τοποθετηθεί πάνω από 100 ποιήματα σε διάφορες γλώσσες, κάνοντας τη βόλτα στους δρόμους μια μοναδική ποιητική εμπειρία.

Η επιλογή του Καβάφη σε αυτό το πρόγραμμα αποδεικνύει τη θέση του στην παγκόσμια λογοτεχνία και την επίδρασή του στο σύγχρονο πολιτισμικό τοπίο.

Γιατί μας συγκινεί αυτή η εικόνα;

Για τους Έλληνες, η εικόνα του ελληνικού ποιήματος σε έναν τοίχο της Ολλανδίας είναι μια στιγμή εθνικής υπερηφάνειας, αλλά και πολιτιστικής σύνδεσης με τον υπόλοιπο κόσμο. Είναι υπενθύμιση ότι η ελληνική γλώσσα και σκέψη εξακολουθεί να έχει λόγο, να κινεί, να εμπνέει.

Η ποίηση δεν γνωρίζει σύνορα — και ο Καβάφης, ως παγκόσμιος πνευματικός φάρος, το αποδεικνύει ξανά. Το «Κρυμμένα» στην Ολλανδία δεν είναι απλώς ένα κείμενο στον τοίχο. Είναι μια πολιτιστική γέφυρα, ένας σιωπηλός διάλογος ανάμεσα στο παρελθόν και το παρόν, στην Ελλάδα και τον κόσμο.

Θέλεις περισσότερα άρθρα;  Ακολούθησέ μας στο https://www.facebook.com/profile.php?id=61574820057874  και το https://www.instagram.com/morfeszois/  για να μη χάνεις τίποτα!

Αν αυτό το άρθρο σου κίνησε το ενδιαφέρον, συνέχισε να εξερευνάς τον κόσμο του πολιτισμού μέσα από τις υπόλοιπες σελίδες της κατηγορίας  https://morfeszois.com/katigories/politismos/

Συντάκτρια  Δέσποινα Μπλάτζα –https://morfeszois.com/