Η γυναικοκτονία δεν είναι απλώς ένα έγκλημα. Είναι μια τραγωδία που αφήνει πίσω της όχι μόνο μια γυναίκα νεκρή, αλλά και παιδιά ορφανά, σημαδεμένα από το απόλυτο τραύμα. Τι συμβαίνει, όμως, σε αυτά τα παιδιά; Πώς προχωρούν στη ζωή τους όταν ο πατέρας τους δολοφονεί τη μητέρα τους;

Η Ελλάδα, δυστυχώς, μετρά δεκάδες τέτοια περιστατικά τα τελευταία χρόνια. Από το 2019 μέχρι σήμερα, 132 γυναίκες έχουν δολοφονηθεί από συντρόφους ή συζύγους τους. Πολλές από αυτές είχαν παιδιά, συχνά ανήλικα. Αυτά τα παιδιά ξαφνικά χάνουν και τους δύο γονείς τους: τη μητέρα τους λόγω δολοφονίας και τον πατέρα τους λόγω φυλάκισης ή αυτοχειρίας. Και τότε έρχεται το μεγάλο ερώτημα: ποιος τα φροντίζει;

Ποιος αναλαμβάνει την επιμέλεια;

Στις περισσότερες περιπτώσεις, η φροντίδα των παιδιών περνά στους παππούδες και τις γιαγιάδες. Σύμφωνα με έρευνες, περίπου το 35% των παιδιών που βιώνουν αυτό το τραύμα μεγαλώνουν με τους γονείς της μητέρας, ενώ το 17% με τους γονείς του πατέρα. Ωστόσο, ένα μεγάλο ποσοστό – σχεδόν το ένα τρίτο – καταλήγει στο σύστημα πρόνοιας, το οποίο δεν είναι πάντα έτοιμο να αντιμετωπίσει τις ειδικές ψυχολογικές και συναισθηματικές ανάγκες τους.

Η ψυχολογική υποστήριξη: ένα ανύπαρκτο δίκτυο

Τα παιδιά αυτά χρειάζονται εξειδικευμένη και μακροχρόνια ψυχολογική στήριξη. Όμως, στην Ελλάδα δεν υπάρχουν επαρκείς δομές για τέτοιες περιπτώσεις. Οι σχολικοί ψυχολόγοι είναι ελάχιστοι και τα ιδρύματα δεν έχουν την απαιτούμενη τεχνογνωσία. Σε άλλες χώρες, όπως η Ιταλία, υπάρχει θεσμοθετημένη υποστήριξη για τα «ορφανά της έμφυλης βίας». Ο σχετικός νόμος που ψηφίστηκε το 2018 προβλέπει υποτροφίες, δωρεάν νομική βοήθεια, ψυχολογική υποστήριξη και βοήθεια για την ένταξή τους στην αγορά εργασίας. Στην Ελλάδα, αντίστοιχα μέτρα απουσιάζουν.

Νομικά κενά και επιμέλεια

Η υπόθεση της μικρής κόρης της Καρολάιν Κράουτς είναι από τις ελάχιστες που έχουν λάβει δημοσιότητα. Μετά τη δολοφονία της μητέρας της από τον πατέρα της, η επιμέλειά της αποτέλεσε αντικείμενο δικαστικής διαμάχης ανάμεσα στις δύο οικογένειες. Αυτό δεν είναι μεμονωμένο περιστατικό: σύμφωνα με διεθνείς έρευνες, σε πολλές περιπτώσεις οι οικογένειες των γονέων συγκρούονται για την επιμέλεια, χωρίς όμως να υπάρχει ένα ξεκάθαρο νομικό πλαίσιο που να προστατεύει πρωτίστως τα παιδιά και τις ανάγκες τους.

Τι πρέπει να γίνει

Για να στηριχθούν πραγματικά αυτά τα παιδιά, χρειάζονται τέσσερις βασικές παρεμβάσεις:

1. Επαρκής ψυχολογική υποστήριξη τόσο για τα παιδιά όσο και για τις οικογένειες που αναλαμβάνουν την επιμέλειά τους.

2. Ειδικά προγράμματα στα σχολεία για να μπορούν να ανταποκριθούν στις ανάγκες των παιδιών που βιώνουν μια τόσο σοβαρή απώλεια.

3. Θεσμικό πλαίσιο για τη μακροχρόνια φροντίδα τους, ώστε να έχουν πρόσβαση σε εξειδικευμένη υποστήριξη και να μην καταλήγουν απλώς στο σύστημα πρόνοιας.

4. Κρατική μέριμνα και οικονομική υποστήριξη, με τη μορφή υποτροφιών και επιδομάτων, ώστε να διασφαλιστεί ότι αυτά τα παιδιά δεν θα βρεθούν σε συνθήκες φτώχειας ή περιθωριοποίησης.

Το έγκλημα της γυναικοκτονίας δεν τελειώνει με τον φόνο. Οι πληγές του συνεχίζουν να αιμορραγούν μέσα από τα παιδιά που αφήνει πίσω. Και αν ως κοινωνία δεν αναλάβουμε την ευθύνη να τα προστατεύσουμε, τότε είμαστε συνένοχοι στη δεύτερη τραγωδία που βιώνουν: την εγκατάλειψη.

Συντάκτρια  Δέσποινα Μπλάτζα – https://morfeszois.com/