Η πρόθεση του γονέα είναι σχεδόν πάντα αγνή. Να προστατεύσει. Να βοηθήσει. Να αποτρέψει τον πόνο.
Όταν όμως η προστασία γίνεται συνεχής παρέμβαση, τότε κάτι αλλάζει σιωπηλά στη δυναμική.

Το παιδί δεν προλαβαίνει να δυσκολευτεί.
Δεν προλαβαίνει να σκεφτεί.
Δεν προλαβαίνει να δοκιμάσει.

Και έτσι, χωρίς φωνές ή εντάσεις, αρχίζει να μαθαίνει κάτι επικίνδυνα ήσυχο:
ότι κάποιος άλλος θα λύσει το πρόβλημα για εκείνο.

 Η υπερπροστασία δεν φαίνεται – λειτουργεί

Η γονεϊκή υπερπροστασία σπάνια μοιάζει αρνητική.
Εκφράζεται ως φροντίδα, επαγρύπνηση, διαρκής «διόρθωση».

• Ο γονιός μιλά αντί για το παιδί

• Προλαβαίνει το λάθος

• Εξαλείφει την απογοήτευση

• Μαλακώνει κάθε συνέπεια

Το αποτέλεσμα όμως δεν είναι ασφάλεια.
Είναι αφαίρεση εμπειρίας.

Το παιδί δεν μαθαίνει πώς να στέκεται στη δυσκολία. Μαθαίνει πώς να την αποφεύγει.

 Τι συμβαίνει στον ψυχισμό του παιδιού

Σύμφωνα με τη ψυχολόγο Susan Stiffelman, όταν οι γονείς παρεμβαίνουν διαρκώς για να “σώσουν” το παιδί από το άβολο συναίσθημα, το παιδί δεν αναπτύσσει δεξιότητες διαχείρισης.

Αντί για αυτορρύθμιση, αναπτύσσεται:

• εξάρτηση από εξωτερική καθοδήγηση

• μειωμένη εμπιστοσύνη στον εαυτό

• αυξημένο άγχος μπροστά στην αβεβαιότητα

Το παιδί δεν πιστεύει ότι μπορεί.
Πιστεύει ότι πρέπει να βοηθηθεί.

 Το «δύσκολο» είναι αναπτυξιακά απαραίτητο

Η ψυχική ανθεκτικότητα δεν χτίζεται στην άνεση.
Χτίζεται:

• στην αποτυχία

• στη ματαίωση

• στο λάθος

• στην αναμονή

Όταν ένα παιδί θυμώνει, στενοχωριέται ή απογοητεύεται, δεν «χαλάει».
Εξασκείται.

Μαθαίνει:

• να αναγνωρίζει το συναίσθημα

• να το αντέχει

• να το επεξεργάζεται

Αν αυτή η διαδικασία διακόπτεται συνεχώς, η συναισθηματική ωρίμανση μένει ανολοκλήρωτη.

 Οι μακροπρόθεσμες συνέπειες

Τα παιδιά που μεγαλώνουν σε υπερδιορθωτικό περιβάλλον συχνά:

• δυσκολεύονται να πάρουν πρωτοβουλίες

• φοβούνται το λάθος

• αποφεύγουν την ευθύνη

• νιώθουν εσωτερική ανασφάλεια

Στην εφηβεία αυτό μπορεί να εκφραστεί ως παθητικότητα ή έντονη αντίδραση.
Στην ενήλικη ζωή, ως φόβος αποτυχίας ή ανάγκη συνεχούς επιβεβαίωσης.

Όχι επειδή δεν μπορούν.
Αλλά επειδή δεν έμαθαν ότι μπορούν.

 Ο ρόλος του γονέα: Παρών, όχι σωτήρας

Η λύση δεν είναι η απουσία.
Είναι η ενδυναμωτική παρουσία.

Οι ψυχολόγοι Grolnick & Farkas τονίζουν ότι οι γονείς που ενισχύουν την αυτονομία βοηθούν το παιδί να αναπτύξει:

• λήψη αποφάσεων

• συναισθηματική ρύθμιση

• στόχευση και επιμονή

Ο γονιός δεν χρειάζεται να αφαιρεί τον πόνο.
Χρειάζεται να δείχνει ότι ο πόνος αντέχεται.

 Να μην ανοίγεις τον δρόμο – να δείχνεις πώς περπατιέται

Η αληθινή αγάπη δεν λέει:
«Μην ανησυχείς, θα το κάνω εγώ».

Λέει:
«Ξέρω ότι είναι δύσκολο. Είμαι εδώ. Μπορείς να το προσπαθήσεις».

Όταν το παιδί νιώθει ότι ο γονιός το εμπιστεύεται, αρχίζει να εμπιστεύεται κι εκείνο τον εαυτό του.

Και τότε, χωρίς φόβο, ανοίγει τα φτερά του.

Αν αυτό το άρθρο σου άνοιξε νέους τρόπους σκέψης, συνέχισε να εξερευνάς τον κόσμο των εναλλακτικών ιδεών μέσα από τις υπόλοιπες σελίδες της κατηγορίας  https://morfeszois.com/katigories/enallaktika/

Θέλεις περισσότερα άρθρα;  Ακολούθησέ μας στο https://www.facebook.com/profile.php?id=61574820057874  και το https://www.instagram.com/morfeszois/  για να μη χάνεις τίποτα!

Συντάκτρια  Δέσποινα Μπλάτζα https://morfeszois.com/